ترس در کودکان

والدین به فرزندان خود یاد می‌دهند که از خطرات خاص مثل آتش سوزی یا رد شدن از خیابان بترسند و احتیاط کنند. در این موارد، اضطراب می‌تواند مفید باشد، زیرا به محافظت از کودک در برابر آسیب کمک می‌کند. با این حال، کودکان می‌توانند از موقعیت‌ها یا اشیایی که بزرگسالان آنها را تهدیدکننده نمی‌دانند، بترسند.

دلایل ترس ممکن است با بالغ شدن کودک تغییر کند. برای مثال، ترس از تاریکی یا هیولاهای زیر تخت ممکن است جای خود را به ترس دزدی یا خشونت بدهد. روش های تربیتی نامناسب در این باره عبارتند از: اذیت کردن کودک به دلیل ترس یا مجبور کردن او برای رویارویی با موقعیت‌های ترسناک.
با جدی گرفتن احساسات، تشویق کودک به صحبت در مورد اضطراب، گفتن حقایق و فرصت دادن به او برای مقابله با ترس با سرعت خودش و با حمایت شما، به کودک خود در از بین بردن ترس کمک کنید.

عوامل موثر در ترس کودکان:

برخی از کودکان بیشتر از دیگران می‌ترسند. عوامل مؤثر ممکن است شامل موارد زیر باشد:

• حساسیت ژنتیکی – بعضی از کودکان ذاتا، شخصیت زود رنج تر و حساستری دارند.
• اظطراب والدین - کودکان از تماشای والدین خود یاد می‌گیرند که چطور رفتار کنند.
• مراقبت بیش از حد - وابستگی زیاد کودک باعث ایجاد حس درماندگی می‌شود و این می‌تواند منجر به اضطراب کودک گردد. 
• اتفاقات ناگوار - مانند جدایی والدین، مصدومیت یا بستری در بیمارستان.

ترس های رایج در نوزادان

هنگامی که کودک به شش یا هفت ماهگی می‌رسد، وابستگی شدیدی به والدین خود پیدا می‌کند. جدایی از خانواده، حتی برای مدت کوتاه، می‌تواند باعث اضطراب و گریه شدید شود. نوزادان با گذشت زمان از این مرحله خارج می‌شوند.

پیشنهاداتی برای کمک به کودک برای مقابله با اضطراب جدایی و ترس از غریبه ها عبارتند از:

• در صورت خروج شما از خانه، اگر کودکتان هنگام رفتن شما ناراحت شد، او را از اتاقی به اتاق دیگر با خود ببرید یا زمانی که از دید شما دور است با او صحبت کنید.
• زمانی که از اتاق خارج می‌شوید (یا بیرون می‌روید) به کودک خود بگویید و زمان برگشت خود را اعلام کنید. این به آنها کمک می کند تا به شما اعتماد کنند.
• به کودک خود اجازه دهید تا از منطقه امن خود یعنی آغوش شما بیرون بیاید و با آشنایانتان ارتباط برقرار کند تا در کنار افراد جدید احساس امنیت کند.
• اگر کودک شما مضطرب است، با بیانی آرام و لحنی مهربان به او اطمینان خاطر دهید.
• رها کردن کودک برای "گریه کردن" فقط باعث تشدید اضطراب او می شود.

ترس های رایج در کودکان نوپا

کودکان دو تا سه ساله تازه با انواع احساسات و نحوه کنار آمدن با آنها آشنا می‌شوند. آنها در مواجهه با احساسات قوی مانند خشم به دلیل مبهم بودن این تجربیات دچار ترس می‌شوند.
کودکان نوپا درک محدودی از اندازه دارند و ممکن است دچار ترس های به ظاهر غیرمنطقی مانند افتادن از چاله یا توالت شوند.

پیشنهاداتی برای کمک به کودک نوپا عبارتند از:

• کودک خود را تشویق کنید تا در مورد ترس ها و اضطراب های خود صحبت کند.
• بپذیرید که ترس هایی مانند افتادن از توالت برای کودک واقعی است، زیرا کودکان خردسال هنوز مفهوم اندازه و فضا را درک نمی‌کنند.
• کودک را مجبور نکنید که با موضوع ترسش روبرو شود، چون ممکن است اوضاع را بدتر کند. به آنها کمک کنید تا به آرامی به آن عادت کنند.
• بپذیرید که ممکن است مجبور شوید به فرزندتان کمک کنید تا برای مدتی از موضوع ترسناک دوری کند.

ترس های رایج کودکان در سن دبستان

همچنانکه کودک در مورد جهان بیشتر می‌آموزد، فهرست چیزهایی که از آنها می‌ترسد بیشتر می‌شود. برخی از ترس ها واقعی و برخی خیالی هستند. ترس های رایج عبارتند از: ترس از تاریکی، دزدی، جنگ، مرگ، جدایی یا طلاق والدین و موجودات ماوراء طبیعی (مانند ارواح و هیولا).

پیشنهاداتی برای کمک به فرزندتان عبارتند از:

• بگذارید کودکتان بداند که ترس های او را جدی می‌گیرید.
• در مورد موضوعاتی مانند مرگ یا جنگ اطلاعات درستی به فرزندتان بدهید و به او بگویید که مایلید به هر سوالی پاسخ دهید.
• کودک خود را تشویق کنید تا به ترس خود، مانند سگ، هر بار یک قدم با سرعت خودش نزدیک تر شود. برای مثال، با تصاویر شروع کنید، سپس یک سگ بسیار کوچک و آرام را امتحان کنید که بسته شده است، تا کودک تصمیم بگیرد که چقدر نزدیک شود.
• به فرزندتان اجازه دهید بر محیط اطرافش کمی کنترل داشته باشد. برای مثال، اگر از دزد می‌ترسد، بستن و قفل کردن پنجره اتاق خواب او را یکی از وظایف شبانه خود قرار دهید.
• کارهای روزمره و تشریفات به کودک احساس ثبات و امنیت می‌دهد و ممکن است اضطراب او را کاهش دهد.

ترس از تاریکی

بسیاری از کودکان از تاریکی می‌ترسند. در واقع کودکان از هر چیز ناآشنا که نمی‌فهمند یا نمی‌توانند کنترل کنند می‌ترسند. تخیلات قویشان باعث ناتوانی همیشگی آنها در تشخیص بین واقعیت و خیال می‌شود به این معنی که آنها ممکن است باور کنند که هیولاها زیر تخت یا در کمد لباس هستند و منتظرند که پس از خاموش شدن چراغها بیرون بپرند.

اگر به آن توجه نشود، ترس کودک از تاریکی ممکن است باقی بماند و به اختلالات خواب منجر شود. راه های زیادی وجود دارد که والدین می‌توانند به فرزندشان کمک کنند تا بر ترس از تاریکی غلبه کند.

کمک به کودکی که از تاریکی می‌ترسد

مانند سایر ترس‌ ها، مهم است که ترس کودک از تاریکی را با همدردی و درک مدیریت کنید. احساسات کودک خود را مسخره نکنید و نادیده نگیرید، یا ناامید و عصبانی نشوید. اولین قدم برای کمک به فرزندتان برای غلبه بر ترس غیرمنطقی خود این است که احساسات او را واقعی بدانید و با حوصله به آنها پاسخ دهید.

پیشنهادات عبارتند از:

• از آنها بخواهید در مورد ترس های خود و اینکه دقیقا چه چیزی آنها را می‌ترساند با شما صحبت کنند.
• به کودک خود نشان دهید که ترس های او را درک می‌کنید.
• به آنها اطمینان دهید که در امنیت هستند. توضیح دهید که هیچ چیزی به نام هیولا وجود ندارد.
• سعی نکنید با چک کردن در کمد یا زیر تخت به کودک خود اطمینان دهید زیرا ممکن است به کودک نشان دهد که فکر می‌کنید هیولاها آنجا هستند.
• اگر کودک شما از تاریکی به دلیل احتمال آمدن دزد می‌ترسد، نشان دادن اقدامات امنیتی در خانه، مانند قفل کردن در ورودی، به او کمک می‌کند. 
• از فرزندتان بخواهید پیشنهاداتی در مورد اینکه چه چیزی باعث می‌شود احساس امنیت بیشتری کند بدهد خودتان نیز پیشنهاداتی ارائه دهید. شاید اگر یک اسباب‌بازی مخصوص را به رختخواب ببرند، احساس بهتری داشته باشند.
• بررسی کنید که آیا ترس آنها از تاریکی ناشی از نگرانی های دیگر است یا خیر. به عنوان مثال، برخی از کودکان ممکن است از جدایی یا مرگ والدین خود بترسند و این اضطراب زمانی بدتر می‌شود که در تاریکی تنها باشند. در مورد چنین مسائلی صادقانه با فرزندتان صحبت کنید.

پیشنهادات کلی برای ترس از تاریکی

راه های عملی برای مقابله با ترس کودکان از تاریکی عبارتند از:

• یک برنامه روتین قبل از خواب ایجاد کنید که برای کودک شما آرامبخش و لذت‌بخش باشد. انجام کارهای روتین قبل از خواب به کاهش اضطراب کمک می‌کند.
• یک چراغ خواب در اتاق کودک خود قرار دهید، یا اجازه دهید مقداری نور از راهرو به اتاق او برسد.
• اگر کودک احساس کند بر موقعیتی کنترل دارد، ترس او کم می‌شود. به عنوان مثال یک لامپ کنار تخت آنها قرار دهید تا خودشان بتوانند چراغ را روشن کنند. از لامپ کم وات استفاده کنید.
• مطمئن شوید که عادات تماشای تلویزیون و کتاب خواندن آنها مناسب سنشان است. شنیدن اخبار منفی و دیدن فیلم های ترسناک می‌تواند به راحتی کودک را بترساند.
• شب به اطراف اتاق آنها نگاه کنید و سعی کنید اشیا را از دید آنها ببینید. آیا عکس یا اسباب بازی ای وجود دارد که در نیمه روشنایی‌، سایه ایجاد کند یا ترسناک به نظر برسد؟
• ورزش منظم به کاهش سطح استرس کمک می‌کند. اطمینان حاصل کنید که کودک شما در طول روز فعالیت بدنی زیادی داشته باشد.
• درباره ترس کودکتان با دیگران در مقابل او صحبت نکنید، چون این کار باعث خجالت کودک می‌شود.
• ترس آنها را مسخره نکنید و آنها را کوچک نکنید.
• کتاب های زیادی در مورد مدیریت ترس های دوران کودکی، هم برای والدین و هم برای کودک وجود دارد.
• تقویت رفتار مثبت: به کودکتان اجازه دهید گام‌های کوچکی برای غلبه بر ترس‌های خود بردارد و هر موفقیتی را برای او جشن بگیرید. هر زمان که آنها پیشرفت کردند، مثلاً در لحظه ای که آنها را در تخت فرو می‌برید از رختخواب بیرون نپریدند، به آنها جایزه بدهید. کودکان به سیستم‌های پاداش ساده، مانند زدن برچسب‌ تشویقی روی دفتر، به خوبی پاسخ می‌دهند.

یادآوری

• گاهی اوقات کودکان از موقعیت ها یا اشیایی می‌ترسند که بزرگسالان آنها را تهدیدکننده نمی‌دانند.
• مسخره کردن کودک یا مجبور کردن او برای مقابله با ترسش فقط اوضاع را بدتر می‌کند.
• شما می‌توانید با جدی گرفتن ترس های فرزندتان و تشویق او به صحبت درباره احساساتش به او کمک کنید.